Haluksy – poznaj ich przyczyny, objawy oraz sposoby leczenia
Haluks, czyli paluch koślawy, to schorzenie, które objawia się zniekształceniem stopy z postępującym przemieszczaniem palca dużego, tj. palucha w kierunku palca sąsiedniego, a także obrzękiem i nawracającymi stanami zapalnymi kaletki maziowej stawu śródstopno-palcowego pierwszego. Wtórnym zniekształceniom ulegają palce II , a czasem III. Haluksy stanowią nie tylko defekt estetyczny, lecz także – wraz z rozwojem choroby zwyrodnieniowej, stają się one źródłem dużego bólu, powodując trudności w chodzeniu i doborze obuwia. Kto narażony jest na powstanie haluksów i jak skutecznie je leczyć?
Haluksy – przyczyny
Uważa się, że za powstawanie haluksów w dużej mierze odpowiadają predyspozycje genetyczne i budowa anatomiczna stopy, jednak nie bez znaczenia jest również chodzenie w butach o zmniejszonej przestrzeni okolicy palców (zwłaszcza tych z wąskimi noskami), a także inne czynniki, jak nadwaga. Na skutek zniekształceń stopy, zmienia się jej biomechanika. Struktury odpowiedzialne za stabilizację stopy oraz układ więzadłowo – mięśniowy ulegają osłabieniu. Z czasem pojawić się może stan zapalny, obrzęk i osteofity na końcach stawowych kości stopy.
Profilaktyka haluksów
Znajomość przyczyn haluksów pozwala nam stwierdzić, czy jesteśmy narażeni na ich powstawanie.
- Aby uchronić się przed haluksami, należy zrezygnować lub ograniczyć do minimum chodzenie w butach o zmniejszonej przestrzeni okolicy palców. O wiele lepiej sprawdzi się obuwie o szerokich noskach na elastycznej podeszwie.
- Zalecana jest częsta zmiana butów (nawet kilka razy w ciągu tygodnia). Dzięki temu stopa będzie mogła układać się w zróżnicowanych pozycjach.
- Warto gimnastykować stopy, np. poprzez chodzenie boso po miękkim, nierównym podłożu.
Leczenie haluksów
Lekarze z kliniki Ortodentika w Łukowie uważają, że pierwsze objawy haluksa powinny skłonić nas do wizyty u ortopedy. W zależności od stopnia deformacji palucha, specjalista zaleci wybraną metodę leczenia haluksów:
- Ortezy specajlistyczne, np. klin separacyjny czy ortezy typu „Marcinek” – chronią przed nachodzeniem palucha na drugi palec stopy, przez co zapobiegają jego koślawieniu,
- Osłonki na haluksy – przyspieszają gojenie palucha, chronią przed urazami i łagodzą ból,
- Wkładki do obuwia – wkładki na haluksy zapewniają optymalne rozłożenie ciężaru na stopę, zapobiegając płaskostopiu poprzecznemu oraz opóźniając deformację palucha. Istnieją wkładki indywidualnie wykonywane po badaniu specjalistycznym na matach baropodometrycznych i badaniu podoskopowym, umożliwiające dokładną korekcję zniekształcenia stopy, co w najbliższej przyszłości będzie możliwe do wykonania w Przychodni Ortodentika
Operacja haluksów – jak przebiega?
Opisane powyżej metody okazują się skuteczne szczególnie w początkowych stadiach choroby. Haluksy o znacznym zniekształceniu potwierdzonym w badaniu RTG, mogą zostać skorygowane poprzez zabieg operacyjny. Operacja haluksów w zależności od stopnia zniekształcenia ma na celu:
- korekcję ustawienia palucha,
- zmniejszenie dolegliwości bólowych,
- likwidację stanów zapalnych okolicy kaletki maziowej stawu śródstopno-palcowego.
Zabieg polega na korekcji tkanek miękkich i/lub przecięciu kości oraz zmianie i ustabilizowaniu w prawidłowej pozycji. W niektórych przypadkach osteotomia może być wzbogacona o dodatkowe procedury. Istnieją różne techniki operacyjne, dostosowane do indywidualnych uwarunkowań pacjenta i wyników badań obrazowych oraz schorzeń współistniejących. Najnowsze osiągnięcia medycyny pozwalają na bezgipsowe leczenie haluksów. Już od pierwszych dni po przebytym zabiegu, pacjenci mogą poruszać się samodzielnie w specjalnych butach pooperacyjnych.
W okresie pooperacyjnym warto skorzystać z zabiegów fizykoterapii, prowadzonych przez doświadczony personel medyczny. Zabiegi te, dostępne w ofercie naszej kliniki, znacznie poprawiają wyniki leczenia i przyspieszają proces powrotu do sprawności.