Rehabilitacja po urazach sportowych – jak szybko wrócić do formy po kontuzji?
Chociaż uprawianie sportu ma zbawienny wpływ na nasz cały organizm, aktywność fizyczna może też przyczynić się do powstania urazu. Taka kontuzja sportowa jest nie tylko bolesna, lecz także potrafi w różnym stopniu utrudnić codzienne funkcjonowanie. Wpływ ten najczęściej można złagodzić, możliwie jak najszybciej rozpoczynając leczenie i rehabilitację. Dowiedz się, jak szybko wrócić do formy po kontuzji.
Czy rehabilitacja po kontuzji zawsze jest konieczna?
Powrót do pełnej sprawności, a nawet jej częściowe odzyskanie po urazie sportowym zawsze wymaga rehabilitacji. Różnić się natomiast pełny proces leczenia. W przypadku poważnej kontuzji sportowej nierzadko potrzebny jest zabieg chirurgiczny, a same działania fizjoterapeutyczne wykonywane będą przed operacją lub po niej. Z kolei przy lżejszych urazach, które stanowią zdecydowaną większość uszkodzeń tkanek powstałych wskutek uprawiania sportu, już sama fizjoterapia jest jedynym skutecznym działaniem.
Rodzaje urazów sportowych
Urazy sportowe możemy podzielić na 3 podstawowe rodzaje. Pierwszym z nich są tzw. przeciążenia, czyli uszkodzenia powstałe na skutek zbyt częstego czy intensywnego przeciążania konkretnej partii układu mięśniowo-szkieletowego. Są one szczególnie częste wśród młodych sportowców, ponieważ zwykle wynikają z intensywnej aktywności fizycznej bez właściwego przygotowania oraz z pominięciem czasu na odpoczynek i regenerację. Kolejny rodzaj to niewielkie urazy ostre, np. stłuczenia czy zranienia. Nie wymagają one interwencji chirurgicznej, a proces regeneracji nie zajmuje dużo czasu. Po tego typu zdarzeniach można liczyć na pełny i szybki powrót do zdrowia. Ostatnim z typów kontuzji są poważne urazy ostre, takie jak złamania, skręcenia czy zwichnięcia, a także zerwanie więzadeł. W ich przypadku możliwa jest operacja, w tym nawet wszczepienie implantów. Nie zawsze możliwe jest też przywrócenie pacjentowi pełnej sprawności. Sama rehabilitacja jest dość długa, jednak odpowiednio dobrane i przeprowadzone zabiegi mogą znacznie przyspieszyć proces zdrowienia.
Proces rehabilitacji po kontuzji – etapy leczenia urazów sportowych
Powodzenie rehabilitacji po urazach sportowych zależy od wielu czynników, w tym stanu zdrowia czy wieku pacjenta, a także właściwego postępowania po wystąpieniu kontuzji. Zaraz po uszkodzeniu tkanek konieczne jest odpowiednie zabezpieczenie urażonego miejsca. Ma to na celu nie tylko zapobieganie pogłębiania się problemu czy redukcję bólu i obrzęku, lecz także zminimalizowanie ryzyka zwiększenia uszkodzeń. Często zaleca się również doraźne stosowanie leków przeciwbólowych i przeciwzapalnych. Kolejnym etapem jest już faza regeneracji tkanek. Zazwyczaj trwa ona od kilku dni do kilku tygodni, wyjątkiem są jedynie bardzo poważne urazy. W tej fazie istotne jest skorzystanie z pomocy doświadczonego fizjoterapeuty. Powinien on stosować indywidualne podejście, dopasowane do potrzeb pacjenta. Profesjonalista opracuje właściwy program, a także pozwoli odpowiednio go wdrożyć, ucząc właściwych ćwiczeń i obserwując postępy, aby w razie potrzeby skorygować terapię. Aby możliwe było odzyskanie pełnej sprawności niezbędna jest systematyczność, a także właściwe tempo prowadzenia procesu rehabilitacyjnego. Jedynie specjalista potrafi zaplanować go w odpowiedni sposób, a tym samym sprawić, by był on skuteczny.
Rodzaje fizjoterapii
W zależności między innymi od typu urazów oraz ogólnego stanu zdrowia pacjenta, w tym jego mobilności, fizjoterapeuta może zalecić inne techniki fizjoterapeutyczne. Podzielić je można na 3 podstawowe typy:
- fizykoterapia – polega na oddziaływaniu na tkanki poprzez zastosowanie zjawisk fizycznych, do najpopularniejszych terapii należą: elektroterapia, ultradźwięki, krioterapia, rehabilitacja polem magnetycznym, ciepłem i tzw. fala uderzeniowa,
- kinezyterapia – nazywana też leczeniem ruchem, zależnie od typu ćwiczenia może ono być wykonywane przez samego pacjenta (ćwiczenia czynne), z pomocą terapeuty (czynno-bierne) lub jedynie przez fizjoterapeutę poruszającego ciałem pacjenta (bierne). Jej specyficzną odmianą jest tzw. kinesiotaping,
- masaż leczniczy – czyli terapia manualna tkanek miękkich.