Czy osteoporoza jest uleczalna? Leczenie i profilaktyka osteoporozy
Osteoporoza jest chorobą układu kostnego, w wyniku której u pacjenta występują częste złamania kości. Może ona mieć związek z niedoborami wapnia, jednak nie są one jedyną możliwą przyczyną. Dowiedz się, jakie są przyczyny wystąpienia osteoporozy, jak uniknąć zachorowania oraz czy osteoporoza jest uleczalna.
Przyczyny osteoporozy – jakie są czynniki ryzyka osteoporozy
Osteoporoza często kojarzona jest z chorobą kobiet po menopauzie. Rzeczywiście, rozwój osteoporozy bardzo często spowodowany jest naturalnym procesem starzenia się układu szkieletowego. Chociaż przypadłość ta znacznie częściej dotyka kobiety, cierpią na nią również panowie w podeszłym wieku. Niektóre czynniki mogą też przyspieszać rozwój choroby, a także pojawienie się jej pierwszych objawów. Należą do niej używki, takie jak alkohol i papierosy, a nawet kawa, brak wystarczającej aktywności fizycznej, nieodpowiednia dieta, niedowaga czy zbyt rzadka ekspozycja na promienie słoneczne, dzięki którym otrzymujemy odpowiednią dawkę witaminy D3. Niekiedy zachorowanie na osteoporozę może być powikłaniem innych schorzeń lub zażywania niektórych leków. Do typów choroby podstawowej należą: cukrzyca, nadczynność tarczycy, schorzenia układu pokarmowego (mogą powodować np. niedobory wapnia czy fosforu) czy choroby reumatyczne, m.in. reumatoidalne zapalenie stawów. Za utratę masy kostnej mogą odpowiadać także leki, takie jak heparyna, glikokortykosteroidy i leki przeciwpadaczkowe. Wszystkie wymienione czynniki wywołują przyczynę bezpośrednią osteoporozy, czyli zaburzenia naturalnego procesu odbudowy kości.
Rodzaje osteoporozy
Wyróżniamy dwa podstawowe typy osteoporozy. Pierwszy z nich, nazywany osteoporozą pierwotną, wynika z naturalnych procesów starzenia się organizmu, dlatego cierpią na niego osoby starsze. Znacznie częściej choroba ta występuje u kobiet po menopauzie ze względu na zachodzące w ich organizmach zmiany hormonalne. Drugi typ osteoporozy to tzw. osteoporoza wtórna. Wywoływana jest ona przez inne choroby, a także wykorzystywane w ich leczeniu preparaty. Zazwyczaj wiąże się to z zaburzeniami wchłaniania substancji odżywczych mających wpływ na budowę kości, jak witamina D, fosfor czy wapń, a także mogą zaburzać gospodarkę hormonalną.
Objawy osteoporozy
Osteoporoza to choroba, która bardzo często rozwija się bezobjawowo, przez co nierzadko diagnoza stawiana jest już w momencie, gdy schorzenie przybiera formę zaawansowaną. Jedyne niepokojące objawy, jakie zwracają uwagę pacjentów, to złamanie kości powstałe na skutek urazów, które u zdrowej osoby nie dałyby takiego rezultatu. Do najczęstszych należą: złamanie szyjki kości udowej, kości przedramienia, nadgarstka, a nawet urazy kręgosłupa. Nazywane są one złamaniami osteoporotycznymi. Niekiedy objawem będzie również silny ból kręgosłupa o przyczynie niedostrzegalnej przez pacjenta. Uszkodzenia struktur mogą bowiem wywołać m.in. kaszel czy schylenie się, dlatego chory na osteoporozę nie skojarzy ich z pogorszeniem stanu zdrowia.
Rozpoznanie osteoporozy
Diagnoza osteoporozy możliwe jest wyłącznie po przeprowadzeniu specjalistycznych badań. Poza ustaleniem poziomu witaminy D3, wapnia i fosforu, zaleca się również wykonanie znaczenia:
- markera P1NP – jest to N-końcowy propeptyd prokolagenu typu 1 – jego pojawienie się we krwi związane jest z obecnością nowych cząstek kolagenu biorących udział w procesie regeneracji kości,
- CTx – pozwala na ustalenie obecności procesu niszczenia kolagenu i rozpadu kości,
- PTH, czyli parathormonu – hormon ten powoduje uwalnianie wapnia z kości, co przyspiesza ich rozpad.
W procesie diagnostycznym lekarz dodatkowo zbiera dokładny wywiad oraz zaleca densytometrię, czyli badanie gęstości kości. Uzyskane skany porównuje się z normami dla określonej płci i wieku. Dość często zalecane jest również badanie radiologiczne.
Leczenie osteoporozy – czy można wyleczyć to schorzenie? Czy istnieje lek na osteoporozę?
Niemożliwe jest wyleczenie osteoporozy pierwotnej, ponieważ wynika ona z naturalnych procesów zachodzących z wiekiem w organizmie. Możliwe jest jedynie minimalizowanie jej skutków przez zmianę stylu życia oraz zachowanie szczególnej ostrożności w celu uniknięcia złamań. Możliwe jest natomiast wyleczenie osteoporozy wtórnej. Proces ten polegać będzie głównie na leczeniu schorzenia, które wywołało problem lub zmianie leków powodujących zmiany w kościach.
Profilaktyka osteoporozy – jak jej zapobiegać
Należy pamiętać, że na stan tkanki kostnej pracujemy przez całe nasze życie. Wybory takie, jak palenie papierosów oraz częste sięganie po inne używki, siedzący tryb życia czy niska podaż ważnych składników odżywczych w diecie mogą negatywnie odbić się na zdrowiu w przyszłości. Dlatego aby uniknąć przykrych konsekwencji konieczne jest przede wszystkim zadbanie o zdrowy tryb życia. Istotne są również regularne badania kontrolne, które pozwalają w porę zaobserwować wszelkie niepokojące zmiany w naszym organizmie.